നൈലിന്റെ തീരങ്ങളിലൂടെ - Part 4

നൈലിന്റെ തീരങ്ങളിലൂടെ ഭാഗം 1, ഭാഗം 2, ഭാഗം 3

സജി മാര്‍ക്കോസ് (ബഹറിന്‍)

ഈജിപ്റ്റില്‍ നിന്നും നിന്നും ലഭിക്കുന്ന ചരിത്ര പുസ്തകങ്ങളിലും, ഗൈഡിന്റെ വിശദീകരണങ്ങളിലും ഒരു കാര്യം സമര്‍ഥിക്കാന്‍ അവര്‍ ബോധപൂര്‍വ്വം ശ്രമിക്കുന്നുണ്ട്. ഈ ബൃഹത്തായ നിര്‍മ്മാണ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ ഒന്നും അടിമപ്പണിക്കാരെ വച്ച് തീര്‍ത്തവയല്ല. മറിച്ച്, തക്ക കൂലിയും പ്രതിഫലവും നല്‍കി, പാര്‍പ്പിടവും മറ്റു വേണ്ടത്ര സൌകര്യവും അനുവദിച്ച്, ചൂഷണവും പീഡനവും ഇല്ലാതെ വര്‍ഷങ്ങള്‍ കൊണ്ട് പണിയിച്ചവയാണ് എന്ന് മിക്ക പുസ്തകങ്ങളിലും എഴുതിക്കാണുന്നു. പിരമിഡ് നിര്‍മ്മിച്ചവര്‍ക്ക് വേണ്ടി വലിയ ശ്മശാനങ്ങള്‍ ഉണ്ടാക്കുകയും, പ്രമുഖരുടെ ശില്പങ്ങള്‍ കൊത്തിവയ്ക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു എന്നതാണ്, ജോലിക്കാര്‍ക്ക് വേണ്ട പരിഗണന ലഭിച്ചതിന്റെ തെളിവായി ഈജിപ്റ്റ് ചരിത്രകാരന്മാര്‍ പറയുന്നത്. ബൈബിള്‍ രേഖകള്‍ വച്ച് നോക്കിയാലും, പരദേശവാസക്കാലത്തെ അവസാന വര്‍ഷങ്ങള്‍ മാത്രമേ, യഹൂദര്‍ ഈജിപ്റ്റില്‍ പീഡനം അനുഭവിച്ചിരുന്നുള്ളൂ. അതുവരേയും ഈജിപ്റ്റിന്റെ സമൃദ്ധിയില്‍ അവര്‍ സ്വസ്ഥ ജീവിതം നയിക്കുകയായിരുന്നു.

പിരമിഡുകള്‍ ഒറ്റയ്ക്ക് നില്‍ക്കുന്ന (Isolated) നിര്‍മ്മിതികള്‍ അല്ല. ക്ഷേത്രങ്ങളും, വളരെ നീണ്ട ഇടനാഴികളും, വലിയ പ്രവേശനകവാടവും, ഉള്ള സങ്കീര്‍ണ്ണമായ നിര്‍മ്മാണ സമുച്ചയമാണ് ഓരോ പിരമിഡും. രാജകുടുംബാംഗങ്ങള്‍ക്കും പിരമിഡ് നിര്‍മ്മാണത്തില്‍ പങ്കെടുത്ത മറ്റു പ്രമുഖര്‍ക്കും വേണ്ടിയുള്ള ശ്മശാനവും പിരമിഡ് കോമ്പൌണ്ടില്‍ തന്നെ കാണുവാന്‍ കഴിയും.

പിരമിഡുകള്‍ക്കെല്ലാം പൊതുവായ ഒട്ടനവധി ഭാഗങ്ങള്‍ ഉണ്ടെങ്കിലും ഓരോ പിരമിഡിനും, തനതായ, മറ്റുപിരമിഡുകളില്‍ ഇല്ലാത്ത ചില ഭാഗങ്ങളും ഉണ്ട്.
പിരമിഡ് സമുച്ചയത്തിന്റെ പ്രധാന ഭാഗങ്ങള്‍ ഇവയാണ്:

1.പിരമിഡ്
2.പിരമിഡ് ടെമ്പിള്‍
3.ഇടനാഴി (കോസ്‌വേ)
4.മോര്‍ച്ചറി & വാലി ടെമ്പിള്‍ എന്നിവയാണ്.

പിരമിഡിനോടു ചേര്‍ന്നു സംസ്കാര ചടങ്ങുകള്‍ നടത്താനും, മമ്മിയുടെ "വായ് തുറക്കല്‍" ചടങ്ങു നടത്താനുമായിട്ടാണ് പിരമിഡ് ടെമ്പിള്‍ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നത്. അവിടെ നിന്നും ഗ്രാനൈറ്റ് പാകിയ നീണ്ട ഒരു കോസ്‌വേ അവസാനിക്കുന്നത് മോര്‍ച്ചറി ടെമ്പിളില്‍ ആണ്. നൈല്‍ നദിയുടെ കരയില്‍ പണിതിരിക്കുന്ന ഇതില്‍ വച്ചാണ് മമ്മിഫിക്കേഷന്‍ പ്രക്രിയ നടത്തിയിരുന്നത് എന്നു ചരിത്രകാരന്മാര്‍ പറയുന്നു. ഗ്രേറ്റ് പിരമിഡിന്റെ കോസ്‌വേയും മോര്‍ച്ചറി ടെമ്പിളും ഏതാണ്ട് പൂര്‍ണ്ണമായും തകര്‍ന്ന അവസ്ഥയിലാണ് ഇന്ന് ഉള്ളത്.

പിരമിഡ് ടെമ്പിളിന്റെ കവാടം
നിര്‍മ്മാണ രീതിവച്ചു നോക്കിയാല്‍ പൊതുവേ രണ്ടുതരം പിരമിഡുകളാണുള്ളതെന്നു പറയാം. രണ്ടു തരം പിരമിഡുകളും തമ്മിലുള്ള നിര്‍മ്മാണ രീതിയിലുള്ള വ്യത്യാസത്തിന്റെ ആധാരം, ഫറവോമാരുടെ മരണാനന്തര ജീവിതത്തേക്കുറിച്ചുള്ള വ്യത്യസ്ഥമായ വിശ്വാസം മാത്രമാണ്.

പിരമിഡുന്റേയും അതിന്റെ അനുബന്ധ സമുച്ചയത്തിന്റേയും മുഖ്യ അക്ഷം (Axis of symmetry) തെക്കു വടക്കായി നിര്‍മ്മിച്ചിരിക്കുന്നവയാണ് ഒന്നാമത്തെ വിഭാഗം. അതിപുരാതനമായ പിരമിഡുകള്‍ മിക്കവയും ഈ വിഭാഗത്തില്‍ ഉള്‍പ്പെടുന്നു.

ഭൂമിയില്‍ നിന്നു കാണുന്ന നക്ഷത്രങ്ങളില്‍ വടക്കു ഭാഗത്ത് കാണപ്പെടുന്ന നക്ഷത്രങ്ങള്‍, മരിച്ച ഫറവോമാരുടെ ആത്മാക്കള്‍ ഓസിറിസ് ദേവനായി രൂപാന്തരപ്പെട്ടവയാണെന്നും, ഓസിറിസിന്റെ പുത്രന്‍ ഹോറസ് ഭൂമിയില്‍ ഫറവോയായി ഭരണം നടത്തുകയാണെന്നും പുരാതന ഈജിപ്റ്റുകാര്‍ വിശ്വസിച്ചിരുന്നു. അക്കാലത്തു നിര്‍മ്മിച്ച പിരമിഡുകള്‍ എല്ലാം മരിച്ച ഫറവോയ്ക്ക് നക്ഷത്രങ്ങളിലേക്കു കയറിപ്പോകുവാന്‍ പാകത്തിനു ബാഹ്യഭാഗം നടകള്‍ പോലെ കെട്ടിയുണ്ടാക്കിയവയായിരുന്നു. ഉയരം കൂടുന്തോറും വിസ്തീര്‍ണ്ണം കുറഞ്ഞുവരുന്ന പല അടുക്കുകളായിനിര്‍മ്മിക്കപ്പെട്ടവയായതുകൊണ്ട്, ഇവ സ്റ്റെപ് പിരമിഡുകള്‍ എന്ന പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്.

പിരമിഡുകളുടെ മുഖ്യ അക്ഷം കിഴക്കു പടിഞ്ഞാറായി നിര്‍മ്മിക്കപ്പെട്ടത് അടുത്ത തലമുറയിലെ ഫറവോമാരുടെ കാലത്ത് ആണ്. ഇതാണ് രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം. സൂര്യദേവന്‍ ആയ റ അതിരാവിലെ കിഴക്കു നിന്നും പടിഞ്ഞാറോട്ടു ഒരു നൗകയില്‍ യാത്ര ചെയ്യുമെന്നും രാത്രിയില്‍ പരേതരുടെ ലോകത്ത് ആയിരിക്കുമെന്നും അവര്‍ വിശ്വസിച്ചിരുന്നു.
മരിച്ച ഫറവോ റ യോടൊപ്പം പകല്‍ താണ്ടി സന്ധ്യക്കു മണ്മറഞ്ഞവരുടെ ലോകത്തേയ്ക്കു, അവിടുത്തെ ഭരണം നടത്താന്‍ പോകുമെന്ന് അവര്‍ വിശ്വസിച്ചു. ഇത്തരം പിരമിഡുകളുടെ പുറം ചുണ്ണാമ്പു കല്ലുകള്‍ (ലൈം സ്റ്റോണ്‍) ഉപയോഗിച്ചു മിനുസപ്പെടുത്തി മനോഹരമാക്കുമായിരുന്നു. ഇപ്രകാരം ഫറവോയുടെ ആത്മാവിനു സൂര്യദേവനോടൊപ്പം സഞ്ചരിക്കുവാന്‍ തടികൊണ്ട് ബോട്ടുകള്‍ തയ്യാറാക്കി പിരമിഡുകളില്‍ സൂക്ഷിക്കാറുണ്ട്. കുഫു ഫറവോയുടെ പിരമിഡിനോടു ചേര്‍ന്നുള്ള സോളാര്‍ ബോട്ട് മ്യൂസിയത്തില്‍ അത്തരം ഒരു ബോട്ടു കണ്ടെടുത്തു സൂക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇന്നു വരെ കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടതില്‍ ഏറ്റവും പഴക്കമുള്ള തടികൊണ്ടു നിര്‍മ്മിച്ച ഈ ബോട്ട് പിരമിഡിനോടു ചേര്‍ന്നുള്ള ഒരു വലിയ കിടങ്ങില്‍ നിന്നുമാണ് കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടത്.

ഞങ്ങളുടെ ഗൈഡ് അഹ്മദ് ഐറിന്റെ കൈ പിടിച്ചു മുന്പോട്ട് നടന്നു കഴിഞ്ഞിരുന്നു. ചുറ്റുമുള്ള വിസ്മയ കാഴ്ചകള്‍ കണ്ടു നടന്ന് ഞങ്ങള്‍ അതു കണ്ടില്ല. പക്ഷേ ഞങ്ങള്‍ തനിയെ നടക്കുമ്പോഴും ആള്‍ക്കൂട്ടത്തില്‍പ്പെട്ടാലും ദൂരെ നിന്നും അഹ്മദ് ഞങ്ങളെ ശ്രദ്ധിക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു. ഒരു പക്ഷേ, പരിശീലനം സിദ്ധിച്ച ഒരു ഗൈഡിന്റെ ഗുണമായിരിക്കാം അത്. മാത്രമല്ല സ്ത്രീകളും കുട്ടികളും ഉള്‍പ്പെടുന്ന സന്ദര്‍ശക കുടുംബങ്ങളോടുള്ള പെരുമാറ്റത്തില്‍ മാന്യതയും ഉയര്‍ന്ന നിലവാരവും പുലര്‍ത്തുന്നവരായിരുന്നു ഈജിപ്റ്റിലെ ഗൈഡുകള്‍. ഗ്രേറ്റ് സ്ഫിങ്ക്സ് ഓഫ് ഈജിപ്റ്റ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന കൂറ്റന്‍ കരിങ്കല്‍ ശില്‍പ്പത്തിന്റെ അടുത്തേക്കായിരുന്നു ഞങ്ങളുടെ യാത്ര. ഏതാണ്ട് നാലായിരം വര്‍ഷങ്ങള്‍ക്കു മുന്‍പ്, വലിപ്പം കൊണ്ട് രണ്ടാമത്തെ പിരമിഡിന്റെ നിര്‍മ്മാതാവായ കഫ്റെ ഫറവോ പണികഴിപ്പിച്ച ഈ ശില്പപത്തിന് മനുഷ്യന്റെ മുഖവും കിടക്കുന്ന സിംഹത്തിന്റെ ഉടലുമാണുള്ളത്. ഫറവോയുടെ ശക്തിയുടെ പ്രതീകമായി സിംഹത്തിന്റെ ഉടലും മനുഷ്യന്റെ ബുദ്ധിയുടെ പ്രതീകമായി മനുഷ്യന്റെ തലയും ആയിട്ടാണ് ഇത് രൂപകല്പന ചെയ്തിരിക്കുന്നത്. ഇത്തരം സങ്കര ശില്പങ്ങള്‍ ഈജിപ്റ്റില്‍ ഉടനീളം കാണുവാന്‍ കഴിയും. കര്‍ണാക് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഇരു വശങ്ങളിലും ഇത്തരം ഇരുപത്തിരണ്ടോളം ശില്പങ്ങളെ കാണാം.

57 മീറ്റര്‍ നീളവും 6 മീറ്റര്‍ വീതിയും 20 മീറ്റര്‍ ഉയരുവുമുള്ള ഈ ശില്‍പം ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഒറ്റ ശില്പമാണെന്നു പറയാം. ഉദിച്ചു വരുന്ന സൂര്യന് അഭിമുഖമായി കിഴക്കോട്ടു ദര്‍ശനമായിട്ടാണ് സ്ഫിങ്ക്സ് നിര്‍മ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. നിര്‍മ്മിച്ച് ഏതാണ്ട് ഒരു സഹസ്രാബ്ദം പിന്നിട്ടപ്പോഴേക്കും സ്ഫിക്സിന്റെ ശിരസുവരെയുള്ള ഭാഗം മണലിനടിയില്‍ മൂടിപ്പോയി. കി.മു. 1400 ല്‍ റ്റുത്‌മോസ് ഫറവോയ്ക്കു സൂര്യ ദേവനായ റായുടെ ദര്‍ശനമുണ്ടായി, ഈ കൂറ്റന്‍ ശില്പം മണല്‍ കുഴിച്ചു പുറത്ത് എടുത്തുവെന്നും ഇനി മണലില്‍ മൂടപ്പെട്ടു പോകാതിരിക്കാന്‍ ചുറ്റും ഒരു മതില്‍ നിര്‍മ്മിച്ചുവെന്നും ചരിത്രകാരന്മാര്‍ പറയുന്നു. ഈ കൂറ്റന്‍ പ്രതിമയുടെ മൂക്ക് അടര്‍ന്നു പോയ നിലയിലാണ് ഇപ്പോള്‍ ഉള്ളത്. അതിനെ സംബന്ധിച്ച് അനേകം അഭ്യൂഹങ്ങള്‍ നിലനില്‍ക്കുവെങ്കിലും, ഏതോ പര്യവേഷ സംഘത്തിന്റെ അശ്രദ്ധകൊണ്ടാണെന്നതാണ് പരക്കെ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ട വാദം.

ആര്‍ക്കിടെക്ച്ചറല്‍ എഞ്ചിനീയറിങിലെ "റീസ്റ്റോറേഷന്‍" എന്ന വിഭാഗത്തിന്റെ ശരിയായ പ്രവര്‍ത്തന മേഖലകള്‍ കാണുവാന്‍ ഈജിപ്റ്റില്‍ തന്നെ പോകണം. വളരെ പുരാതനമായ നിര്‍മ്മിതികള്‍, പഴയ രൂപത്തില്‍ കഴിയുന്നിടത്തോളം പഴയ നിര്‍മ്മാണ സാമഗ്രികള്‍ ഉപയോഗിച്ചു തന്നെ പുനഃനിര്‍നിര്‍മ്മാണം ചെയ്യുന്ന രീതിയാണ് ബില്‍ഡിങ് റീസ്റ്റോറേഷന്‍. കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനം കൊണ്ടും, മനുഷ്യരുടെ കരങ്ങള്‍കൊണ്ടും നാശോന്മുഖമായ ഈ ചരിത്ര സ്മാരകങ്ങള്‍ ഭംഗിയായി റീ-സ്റ്റോര്‍ ചെയ്തു സൂക്ഷിക്കുന്നതില്‍ ഈജിപ്ഷ്യന്‍ ഗവണ്മെന്റ് ശ്രദ്ധിക്കുന്നുണ്ട് എന്നു പറയാതെ വയ്യ. ഇപ്പോഴും പുതിയ പുതിയ കണ്ടെത്തലുകള്‍ക്കായി നിരന്തരം മണ്ണുകുഴിച്ച് പര്യവേഷണങ്ങള്‍ ഈജിപ്ഷ്യന്‍ മണ്ണില്‍ നടന്നു കൊണ്ടിരിക്കുന്നു.

കുറച്ചു വര്‍ഷങ്ങള്‍ക്കു മുന്‍പ് ബഹറിന്‍ പൊതുമരാമത്തു മന്ത്രാലയത്തിന്റെ കെട്ടിട-പുനര്‍ നിര്‍മ്മാണ വിഭാഗത്തില്‍ജോലി ചെയ്യുമ്പോള്‍, ഈജിഷ്യന്‍ ആര്‍ക്കിറ്റെക്ടുകള്‍ വന്നു റി-സ്റ്റോറേഷന്‍ ക്ലാസുകള്‍ എടുത്തത് ഓര്‍മ്മ വന്നു. പഴയ വീടുകള്‍ ഇടിച്ചു നിരത്തി സര്‍ക്കാര്‍ ചിലവില്‍ പുതിയ വീടുകള്‍ നിര്‍മ്മിച്ചു സൌജന്യമായി കൊടുക്കുന്ന ജോലി ആയിരുന്നു ഞങ്ങളുടേത്. നഗരത്തിന്റെ പുതുമ മാത്രം ആഗ്രഹിക്കുന്ന വികസിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന സമൂഹത്തിന്‍ ചരിത്ര പ്രാധാന്യമുള്ളതും സ്മാരകങ്ങളായി നിലനിര്‍ത്തേണ്ടവയും ആയ കെട്ടിടങ്ങള്‍ പരിരക്ഷിക്കപ്പെടാതെ പോകും.ഏതാണ്ട് ആയിരത്തില്‍പരം പഴയ വീടുകള്‍ ഞങ്ങള്‍ പൊളിച്ചു പണിയുകയുണ്ടായി. എന്നാല്‍ ഈജിപ്ഷ്യന്‍ സര്‍ക്കാര്‍ ചരിത്ര സ്മാരകങ്ങളെ സൂക്ഷമതയോടെ പരിരക്ഷിക്കുകയും നിലനിര്‍ത്തുകയും ചെയ്യുന്നതില്‍ ശുഷ്കാന്തി കാണിക്കുന്നു.

നടന്നും വിവരണങ്ങള്‍ കേട്ടും ഞങ്ങള്‍ ശരിക്കും മടുത്തിരുന്നു. പിരമിഡ് ഗ്രൌണ്ടില്‍ നിന്നും ഞങ്ങള്‍ പുറത്തുകടന്നു. എങ്ങും വിനോദ സഞ്ചാരികളുടെ തിരക്ക്. ആഹാരം കഴിക്കാനുള്ള സ്ഥലം അന്വേഷിച്ചു.

“ഫാസ്റ്റ് ഫുഡ് ഓര്‍ ലഞ്ച് വിത് റൈസ്?” അഹ്മദ് ചോദിച്ചു.
“ഫാസ്റ്റ് ഫുഡ്” എഡ്വിന്റെ മറുപടി പെട്ടെന്ന് ആയിരുന്നു.
“കെ എഫ് സി ?”
“യേസ്...!” ഇത്തവണ മറുപടി പറഞ്ഞത് ഐറിന്‍.

പക്ഷേ കടയുടെ അകത്തു കയറിയപ്പോള്‍ വേണ്ടായിരുന്നു എന്നു തോന്നി. തമിഴ്നാട്ടിലേതുപോലെ, പത്തു വയസ്സുവരുന്ന ഒരു പയ്യന്‍ ഒരു വൃത്തിയുമില്ലാതെ വെള്ളവും പെപ്സിയുമെടുത്തു കൊടുക്കുന്നു. കൌണ്ടറില്‍ നില്‍ക്കുന്നവരും അടുക്കളയില്‍ പണി എടുക്കുന്നവരും വൃത്തിഹീന്മായ വസ്ത്രം ധരിച്ചിരിക്കുന്നു. എങ്കിലും വിശപ്പിന്റെ ആധിക്യം നിമിത്തം കിട്ടിയതെല്ലാം കഴിച്ചു. ഓരോ ബ്രാന്‍ഡിന്റെന്റേയും ഫ്രാഞ്ചൈസികള്‍ അതു പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്ന രാജ്യത്തിന്റെ നിലവാരം കാണിക്കുമെങ്കിലും, കെ. എഫ്.സി. പോലെ നേരിട്ടു നടത്തുന്ന ഫുഡ് ഔറ്റ് ലെറ്റുകള്‍ വേണ്ടത്ര നിലവാരം പുലര്‍ത്താത്തതില്‍ അല്‍ഭുതം തോന്നാതിരുന്നുല്ല.

ഈജിപ്റ്റ് സന്ദര്‍ശനം നടത്തുന്നവര്‍ പ്രത്യേക ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട ഒരു കാര്യങ്ങളില്‍ ഒന്നാണിത്. അല്പം പണം കൂടുതല്‍ മുടക്കിയാലും വൃത്തിയുള്ളതും, "വില സൂചിക" പ്രദര്‍ശിപ്പിച്ചിട്ടുള്ളതുമായ ഭക്ഷണ ശാലകളില്‍ നിന്നും മാത്രം ആഹാരം കഴിക്കുന്നതായിരിക്കും ഉത്തമം. മറ്റുള്ള ആര്‍ഭാടങ്ങള്‍ കുറച്ചിട്ടായാലും, വൃത്തിയുള്ള ഭക്ഷണവും ശുദ്ധവെള്ളവും തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതില്‍ ശ്രദ്ധിക്കുന്നതാണ് ഉചിതം.ഒരു ഗ്രൂപ്പിലെ വിനോദ സഞ്ചാരികളുടെ എണ്ണവും, മാതൃരാജ്യവും അനുസരിച്ചു മിക്ക ഇടത്തരം ഹോട്ടലിലും ഭക്ഷണ സാധനങ്ങളുടെ വില മാറുന്നവയാണ്. ഇതിന്റെ പിന്നില്‍ വലിയ ഒരു ചതി ഒളിഞ്ഞിരിപ്പുണ്ട്. ഗൈഡുകളും ഹോട്ടലുടമയും ചേര്‍ന്നുള്ള ഈ ഇടപാടില്‍ നിന്നും, ചുരുങ്ങിയത് ആദ്യ ദിവസങ്ങളില്‍ എങ്കിലും യാത്രക്കാര്‍ പെട്ടുപോകാറുണ്ട്. ഭക്ഷണത്തിനുള്ള ഓഡര്‍ കൊടുക്കുന്നതിനിടയില്‍ ഗൈഡിനു കിട്ടേണ്ട കമ്മിഷന്റെ കരാര്‍, ഹോട്ടലുടമയുമായി ഉറപ്പിച്ചു കഴിഞ്ഞിരിക്കും. അതു ഇവിടെത്തെ നാട്ടു നടപ്പാണ്.

ഈജിപ്റ്റിനു യാത്ര ചെയ്യുന്നവരുടെ ഇറ്റിനററിയില്‍ ഇപ്രകാരം ഒരു അടിക്കുറിപ്പു ചേര്‍ത്തിട്ടുണ്ടാവും: ടിപ്സ് ആര്‍ നോട്ട് മാണ്ടേറ്ററി, ബട്ട് ഹൈലി എക്സ്പെക്റ്റഡ്. ഈ ഒരു കാര്യത്തില്‍ മാത്രം മസറികള്‍ അവരുടെ ഗള്‍ഫിലെ സ്വഭാവം കാണിക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു. സാധാരണ മസറികള്‍ എത്ര ഉയര്‍ന്ന ശമ്പളം കിട്ടിയാലും, തുച്ഛമായ കിംബളത്തിനുവേണ്ടി കമ്പനിയോടു അവിശ്വസ്ഥത കാണിക്കാന്‍ മടിക്കുന്നവരല്ല. കമ്മീഷന്‍, ടിപ്സ്, ബക്സീസ്, കിമ്പളം എന്നിങ്ങനെ വിവിധ ഓമനപ്പേരുകളില്‍ അറിയപ്പെടുന്ന എന്തും, മസറികള്‍ക്കു പ്രിയങ്കരങ്ങളാണ്. ഈജിപ്റ്റുകാര്‍ ജീവിക്കുന്നതുപോലും, ടിപ്സ് (ബക്സീസിനു)വേണ്ടിയാണെന്ന്, അവിടം സന്ദര്‍ശിക്കുമ്പോള്‍ തോന്നും. ഒരു വഴി ചോദിച്ചാലോ, സമയം എത്രയാണെന്നു അന്വേഷിച്ചാലോ, എന്തിനു വെറുതെ റോഡില്‍ നിന്നും ഒരാളെ നോക്കി സൗഹൃദ ഭാവത്തില്‍ ഒന്നു മന്ദഹസിച്ചാലോ മതി, ഉടനെ അവര്‍ ടിപ്സ് ചോദിക്കും. കൈയ്യില്‍ എപ്പോഴും, കുറെ പണം ഇതിനുവേണ്ടി കരുതി വയ്ക്കണം. ടാക്സി ഡ്രൈവര്‍ക്കും, ഹോട്ടല്‍ ബെയ്‌റര്‍ക്കും, ട്രാഫിക് പോലീസിനും, എന്നു വേണ്ട തൂണിനും തുരുമ്പിനും കൊടുക്കണം ടിപ്സ്. ടൂറിസത്തെ മാത്രം അടിസ്ഥാനമാക്കിയ ഒരു മൂന്നാം ലോക രാജ്യത്തെ ജനങ്ങളുടെ കുടുംബം പുലര്‍ത്തുവാനുള്ള തത്രപ്പാടായി കരുതാം. വൈകുന്നേരം തിരിച്ചു ചെല്ലുന്നതും കാത്ത് ഇരിക്കുന്ന ഒരു കുടുംബം അവര്‍ക്കുമുണ്ടാവുമല്ലോ?

പാപ്പിറസ് മ്യൂസിയമായിരുന്നു അടുത്ത സന്ദര്‍ശന സ്ഥലം. മനുഷ്യ ചരിത്രത്തിലാദ്യമായി പ്രാകൃത അക്ഷരങ്ങളും, ചിത്രങ്ങളും ഉപയോഗിച്ച് എഴുത്ത് ആരംഭിച്ചത് ഈജിപ്റ്റില്‍ ആണെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു. ബൈബിളിന്റെ ആദ്യത്തെ അഞ്ചു പുസ്തകങ്ങള്‍ (അഞ്ചാമത്തെ പുസ്തകത്തിന്റെ അവസാന അധ്യായമൊഴികെ) മോസസ് എഴുതിയതാണെന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഉല്‍പ്പത്തി മുതല്‍ മോശയുടെ കാലം വരെ നടന്ന സംഭവങ്ങള്‍ വാമൊഴിയായി തലമുറകള്‍ കൈമറിഞ്ഞു ലഭിച്ചവയാകണം. കാരണം അന്നു വരെയുണ്ടായിരുന്ന സമൂഹങ്ങളില്‍ ഒന്നിലും, എഴുത്ത് ശീലമുണ്ടായിരുന്നില്ല. എന്നാല്‍ മോസസ് ഏതാണ്ട് നാല്പത് വയസുവരെ ഫറവോയുടെ കൊട്ടാരത്തില്‍ കഴിയുകയും അക്കാലത്ത് ഈജിപ്റ്റുകാരുടെ സകല വിദ്യകളും അഭ്യസിക്കുകയും ചെയ്തുവെന്നു ബൈബിള്‍ (acts 7:22)പറയുന്നു. പപ്പൈറസ് (പാപ്പിറസ്) ചെടിയുടെ തണ്ടു ചതച്ച് കടലാസുപോലെയാക്കി, അതില്‍ എഴുതി, ചുരുളുകളാക്കി സൂക്ഷിക്കുന്ന വിദ്യ ഈജിപ്റ്റുകാര്‍ക്ക് വശമായിരുന്നു.

ഇപ്രകാരം പപ്പൈറസ് ചുരുളുകള്‍ ഉണ്ടാക്കുന്ന വിധം സഞ്ചാരികളെ പരിചയപ്പെടുത്തുന്ന മ്യൂസിയത്തിലേക്കാണ് അഹമ്മദിനോടൊപ്പം ഞങ്ങള്‍ പിന്നീട് കയറിച്ചെന്നത്.

(അടുത്ത ആഴ്ച പപ്പൈറസ് മ്യൂസിയത്തിലെ വിശേഷങ്ങള്‍..)